Zbiór portretów historycznych

Poczet królów polskich: Mieszko III Stary (władca w latach 1173–1177). Reprint słynnego portretu z rysunku Jana Matejki. Historyczny poczet królów – znany z historycznych lekcji, a wizerunki, stroje królewskie i książęce pamiętamy jak nie z książek, to choćby z banknotów. Portrety z albumu wydanego nakładem Maurycego Perlesa, Wiedeń 1893. Źródło: Biblioteka Narodowa (digitalizacja obiektów w ramach projektu Patrimonium).

Mieczysław Stary (wielkopolski) – władca z dynastii Piastów, książę senior i zwierzchni Polski oraz Pomorza Gdańskiego. Książę wielkopolski, kaliski, krakowski, kujawski. Chce rządzić dzielnie, podnieść swoją władzę, lecz przez wpływ możnowładców zostaje usunięty. Po śmierci dwóch starszych braci Mieczysław był seniorem całej dynastji. Posiadanie dzielnicy Wielkopolski, którą rządził surowo lecz rozumnie, zapewniło mu wielkie znaczenie. Ufając w swoją siłę i zdolności, Mieszko chciał po objęciu władzy naczelnej zgnieść rosnącą potęgę możnowładztwa i utrwalić powagę władzy monarszej. Dążył też otwarcie do podniesienia jej ponad dostojność innych książąt dzielnicowych. Oparty w zależną od księcia rzeszę urzędników, z nieubłagalną surowością wystąpił przeciw magnatom. W pomnażaniu dochodów skarbu książęcego nie cofał się nawet przed pogorszaniem monety, przekuwanej corocznie w książęcej dzielnicy. Biskup Krakowski Getko stanął na czele rokoszu magnatów, a gdy przyzwany przez nich z dzielnicy Sandomierskiej Kazimierz, młodszy brat Mieczysława, zasiadł na krakowskiej stolicy, witano go radośnie jako wybawiciela. Trzy razy jeszcze sięgał później po tron krakowski Mieczysław, niestrudzony szermierz i obrońca dawnej, nieuszczuplonej władzy książęcej. Pod koniec czwartego, niedługiego panowania nad Krakowem, zmarł w Kaliszu w r. 1202.

Na podstawie: Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie

Jan Matejko to zdecydowanie najbardziej znany malarz polskiej historii. W XIX wieku, w czasach jarzma austriacko-prusko-rosyjskiego, przedstawiał na płótnach kawał zagadnień towarzyszących istotnym wydarzeniom mającym miejsce w niemal tysiącletnich dziejach naszego kraju. Nie stronił od unowocześniania swoich arcydzieł poprzez mieszanie wątków, postaci i innych niekonwencjonalnych rozwiązań, które możemy sprawdzić w muzeach, albumach lub wystawić reprodukcje poligraficzne Donum Artis na swoich ścianach i dać się przyjrzeć również innym.
Za słowami Michała Krajskiego z tygodnika Polska Niepodległa: „Można powiedzieć, że malarz ten był kimś więcej niż wielkim artystą – także nauczycielem narodu, który ukazywał momenty świetności i upadku, jakie przeżywała nasza ojczyzna”.