Zbiór portretów historycznych

Poczet królów polskich: Zygmunt II August (król Polski w latach 1548–1572). Reprint słynnego portretu z rysunku Jana Matejki. Historyczny poczet królów – znany z historycznych lekcji, a wizerunki, stroje królewskie i książęce pamiętamy jak nie z książek, to choćby z banknotów. Portrety z albumu wydanego nakładem Maurycego Perlesa, Wiedeń 1893. Źródło: Biblioteka Narodowa (digitalizacja obiektów w ramach projektu Patrimonium).

„Z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski i czernihowski”

Zygmunt II August – władca z Jagiellonów, wielki książę litewski i król Polski w latach 1548–1572. Inflanty dostają się Polsce. Sprowadza OO. Jezuitów w 1564. Unia Litwy z Polską w Lublinie (1569). Ostatni król z dynastii Jagiellonów niezwykłym był człowiekiem. Ozdobiony wielką miłością ojczyzny i wytrawnym rozumem politycznym zasłużył na prawdziwą wdzięczność potomnych. Nie zawsze jednak należycie był rozumiany i oceniany sprawiedliwie. W hojnie przez naturę wyposażonej indywidualności króla nie brakło pewnych przeciwieństw: Szczodry i rozrzutny. Umiał być przezornym gospodarzem, delikatny i wrażliwy, stanął do walki z całem społeczeństwem i szlachetnie bronił sprawy Barbary Radziwiłłównej. Stronił od ludzi i po utracie umiłowanej żony w ponurej zamknął się samotności, ale dla dworzan i ludzi wszystkich otwarte miał serce i urazy łatwo przebaczał, a w sprawach publicznych wielkiej wagi niezmordowaną okazał pracowitość i wytrwałość. Państwo po ojcu otrzymał możne i wspaniałe. Umiarkowanem i konsekwentnem działaniem i spokojną energją wzmocnił i wzbogacił ojcowską spuściznę. Utrzymanie wiary katolickiej a przytem takt i tolerancja wobec innowierców, wspaniałe dzieło Unji Lubelskiej, do którego tak wiele osobiście się przyczynił, nabycie Inflant z wyraźnym planem ufundowania polskiej przewagi na Bałtyku, wreszcie reforma państwa, nieskończona, ale umiejętnie rozpoczęta – to czyny i zdarzenia, które postać nieszczęśliwego a bardzo szlachetnego króla rozświetlają pięknem górnie pojmowanych i rzetelnie spełnionych obowiązków.

Na podstawie: Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie

Jan Matejko to zdecydowanie najbardziej znany malarz polskiej historii. W XIX wieku, w czasach jarzma austriacko-prusko-rosyjskiego, przedstawiał na płótnach kawał zagadnień towarzyszących istotnym wydarzeniom mającym miejsce w niemal tysiącletnich dziejach naszego kraju. Nie stronił od unowocześniania swoich arcydzieł poprzez mieszanie wątków, postaci i innych niekonwencjonalnych rozwiązań, które możemy sprawdzić w muzeach, albumach lub wystawić reprodukcje poligraficzne Donum Artis na swoich ścianach i dać się przyjrzeć również innym.
Za słowami Michała Krajskiego z tygodnika Polska Niepodległa: „Można powiedzieć, że malarz ten był kimś więcej niż wielkim artystą – także nauczycielem narodu, który ukazywał momenty świetności i upadku, jakie przeżywała nasza ojczyzna”.