Zbiór portretów historycznych

Poczet królów polskich: Zygmunt I Stary (król Polski w latach 1507–1548). Reprint słynnego portretu z rysunku Jana Matejki. Historyczny poczet królów – znany z historycznych lekcji, a wizerunki, stroje królewskie i książęce pamiętamy jak nie z książek, to choćby z banknotów. Portrety z albumu wydanego nakładem Maurycego Perlesa, Wiedeń 1893. Źródło: Biblioteka Narodowa (digitalizacja obiektów w ramach projektu Patrimonium).

„Z Bożej łaski król Polski, ziemi krakowskiej, sandomierskiej, łęczyckiej, sieradzkiej, Kujaw, wielki książę Litwy, pan i dziedzic Rusi, Prus, Chełmna, Elbląga i Pomorza, książę mazowiecki”

Zygmunt I Stary – władca z dynastii Jagiellonów, wielki książę litewski w latach 1506–1548, król Polski 1507–1548. Porządkuje skarb i dobra król. Mistrz Krzyżacki Albert składa Hołd na Rynku w Krakowie. Obejmując po dwóch starszych braciach rządy nad Polską i Litwą był już 40 letni Zygmunt wyrobionym i doświadczonym politykiem. Pobyt na wspaniałym dworze Budzińskim i zarząd Śląskiem z ramienia brata Władysława, wyrobił w nim dojrzałość sądu i szeroki pogląd na sprawy publiczne. Szlachetny, rozumny, energiczny i wysoko powagę majestatu noszący król, był miłośnikiem pokoju i pełnym znawstwa opiekunem sztuki i kultury. „Nie surowy regiment, a przystojna panowania miara króla Zygmunta I., mądrość, stateczność, szczęście, wielkość zwycięstw nad nieprzyjacioły i insze jego wielkie a prawie królewskie cnoty to sprawiły, iż synowi swemu Zygmuntowi Augustowi spokojne królestwo a w nieprzyjaciołach tej korony strach wielki zostawił”. Tak scharakteryzował króla historyk ostatnich Jagiellonów, żyjący współcześnie Ł.Górnicki. Wcielenie Mazowsza, sekularyzacja i shołdowanie Prus książęcych, zwycięstwa pod Orszą i Obertynem, podjęcie myśli reform państwowych, rozkwit dobrobytu w „złotych czasach” Zygmuntowskich jak i zainteresowanie społeczeństwa prądami kulturalnymi Zachodu – to dzieła i zasługi, w których rola króla była bardzo znaczna, zasługi, które z wdzięcznością oceniali już współcześni, gdy umarł król Zygmunt, „pełen lat i chwały”.

Na podstawie: Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie

Jan Matejko to zdecydowanie najbardziej znany malarz polskiej historii. W XIX wieku, w czasach jarzma austriacko-prusko-rosyjskiego, przedstawiał na płótnach kawał zagadnień towarzyszących istotnym wydarzeniom mającym miejsce w niemal tysiącletnich dziejach naszego kraju. Nie stronił od unowocześniania swoich arcydzieł poprzez mieszanie wątków, postaci i innych niekonwencjonalnych rozwiązań, które możemy sprawdzić w muzeach, albumach lub wystawić reprodukcje poligraficzne Donum Artis na swoich ścianach i dać się przyjrzeć również innym.
Za słowami Michała Krajskiego z tygodnika Polska Niepodległa: „Można powiedzieć, że malarz ten był kimś więcej niż wielkim artystą – także nauczycielem narodu, który ukazywał momenty świetności i upadku, jakie przeżywała nasza ojczyzna”.