Poczet królów i książąt polskich: Bolesław IV Kędzierzawy (książę senior Polski 1146–1173). Reprodukcja słynnego portretu malowanego przez Leonarda Stroynowskiego z rysunku Jana Matejki. Historyczny poczet królów i książąt polskich – znany nam z lekcji historii, a wizerunki, stroje królewskie i książęce pamiętamy jak nie z książek, to choćby z banknotów. Poczet został odmalowany w kolorze przez Z. Papieskiego oraz L. Stroynowskiego według rysunków Matejki.

Bolesław IV Kędzierzawy – władca z dynastii Piastów, który rządził jako książę senior (zwierzchni) w latach 1146–1173. Książę mazowiecki, śląski (wrocławski), sandomierski i krakowski. Ulega możnym. Traci Pomorze w bitwie z Prusakami, gdzie ginie brat jego Henryk (1167). Po atakach plemion bałtyckich na dzielnicę Mazowsze, podjął się chrystianizacji i podboju Prusów pogańskich (zbiegło się to z latami krucjat, pokrywało więc papieskie i cesarskie stanowisko przeciw niewiernym). W. Kadłubek zapisał w kronice: „O wiele więc lepiej chcieć zarządzać swoim własnym mieniem niż czyhać na cudze. (…) Świętość tego zalecenia niemal zabobonnie czcił Bolesław”. W okresie rozbicia dzielnicowego, bratobójczych walk o tron, Bolesław IV znał umiar i okazał się rozsądnym. Wyprawy na Polskę Konrada III. i cesarza Fryderyka Rudobrodego, podjęte w obronie praw Władysława II. zmusiły Bolesława Kędzierzawego, następcę Władysława na tronie Krakowskim, do uznania zwierzchnictwa cesarza w obozie pod Krzyszkowem nad Wartą. Był to ostatni wysiłek Niemców do odnowienia przewagi nad Polską. Bolesław Kędzierzawy ugiął się wobec potęgi cesarza Fryderyka, ale tylko chwilowo. Zobowiązań nie dopełnił, władzy bratu nie odstąpił, na tronie krakowskim pozostał. Bolesław nie należał do wybitniejszych i znakomitszych książąt piastowskich. Władzy swej naczelnej zwiększyć nie zdołał, w wojnach szczęśliwym nie był. Wyprawa na Prusaków, podjęta celem pomszczenia śmierci brata, Henryka, księcia Sandomierskiego, zupełnie się nie powiodła.

Na podstawie: Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie

Jan Matejko to zdecydowanie najbardziej znany malarz polskiej historii. W XIX wieku, w czasach jarzma austriacko-prusko-rosyjskiego, przedstawiał na płótnach kawał zagadnień towarzyszących istotnym wydarzeniom mającym miejsce w niemal tysiącletnich dziejach naszego kraju. Nie stronił od unowocześniania swoich arcydzieł poprzez mieszanie wątków, postaci i innych niekonwencjonalnych rozwiązań, które możemy sprawdzić w muzeach, albumach lub wystawić reprodukcje poligraficzne Donum Artis na swoich ścianach i dać się przyjrzeć również innym.

Za słowami Michała Krajskiego z tygodnika Polska Niepodległa: „Można powiedzieć, że malarz ten był kimś więcej niż wielkim artystą – także nauczycielem narodu, który ukazywał momenty świetności i upadku, jakie przeżywała nasza ojczyzna”.